W trosce o własne bezpieczeństwo i spokojną przyszłość warto zabezpieczyć się na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń. Nigdy bowiem nie wiadomo, kiedy nasze zdrowie ulegnie pogorszeniu, zostaniemy ofiarami kradzieży bądź ulegniemy wypadkowi samochodowemu. Są to zdarzenia losowe i często nie mamy na nie większego wpływu.
Ubezpieczenie – charakterystyka
Ubezpieczenie to umowa zawarta pomiędzy ubezpieczycielem, a osobą ubezpieczającą, mająca na celu zapewnienie jej wypłaty świadczeń finansowych w razie wystąpienia określonych w warunkach umowy zdarzeń. W tym celu osoba zawierająca umowę zobowiązuje się do opłacania składek ubezpieczeniowych w określonym czasie.
Rodzaje ubezpieczeń
Do podstawowych kryteriów podziału ubezpieczeń zaliczyć można przedmiot ubezpieczeń oraz ich obowiązkowość. Pierwszemu kryterium podlegają m.in. ubezpieczenia osobowe, dotyczące ochrony zdrowia i życia osoby ubezpieczonej (m.in. ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, na życie bądź od nieszczęśliwych wypadków), ubezpieczenie majątkowe, mające na celu zabezpieczenie m.in. domu, samochodu lub innych kosztowności na wypadek nieprzewidzianych sytuacji oraz zapewniające ubezpieczonemu możliwość pokrycia szkód wyrządzonych innym osobom (m.in. ubezpieczenie mienia i odpowiedzialności cywilnej OC), a także ubezpieczenie typu assistance będące hybrydą pierwszych dwóch typów ubezpieczeń. Obejmuje ono zatem zarówno osobę ubezpieczoną, jak i jej mienie.
Druga kategoria dotyczy natomiast ubezpieczeń obowiązkowych, które są z góry narzucone i osoba ubezpieczona nie podejmuje samodzielnie decyzji odnośnie opłacania ich składek (np. ubezpieczenia zdrowotne, społeczne i OC) oraz ubezpieczeń nieobowiązkowych, o których objęciu decydujemy samodzielnie, zawierając umowę z firmą ubezpieczeniową. Mogą to być zatem ubezpieczenia dotyczące następstw nieszczęśliwych wypadków, ubezpieczenia na życie, autocasco (AC), ubezpieczenia mienia lub ubezpieczenia od pożarów, powodzi i innych zdarzeń losowych.
Wartość ubezpieczenia
W zależności od rodzaju ubezpieczenia (osobowe lub majątkowe) jego wartość może być różna. Zazwyczaj zależy od niej wysokość płaconych przez nas składek, a także wycena ubezpieczanego majątku, którego wartości ubezpieczenie nie może przekroczyć. Oznacza to, że za wyceniany na 100 tysięcy złotych składnik majątku, który objęty jest ubezpieczeniem nie możemy otrzymać kwoty wyżej niż suma jego rzeczywistej wartości.
Obowiązki ubezpieczonego i ubezpieczyciela
Do podstawowych obowiązków osoby ubezpieczonej należy m.in. opłacanie składek ubezpieczeniowych we wskazanej w umowie wysokości oraz terminie; poinformowanie ubezpieczyciela o wszelkich możliwych sytuacjach, w celu określenia stopnia ryzyka; zawiadamianie o zdarzeniach losowych w terminie wynikającym z umowy, a także przedstawienie ubezpieczycielowi niezbędnej dokumentacji zaistniałej sytuacji losowej wraz z umożliwieniem zbadania okoliczności jej wystąpienia.
Z kolei do obowiązków ubezpieczyciela zalicza się m.in. potwierdzenie zawarcia na piśmie umowy z ubezpieczonym; przedstawienie warunków ubezpieczenia jako spójnej części umowy, a także wypłata świadczeń finansowych w przypadku zajścia przewidzianych w umowie zdarzeń losowych ubezpieczonego.
Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
Głównym celem ubezpieczeń społecznych jest zagwarantowanie bezpieczeństwa socjalnego osobom, które z przyczyn zajścia określonych przez prawo zdarzeń losowych takich jak choroba, kalectwo, ciąża czy starość nie będą w stanie utrzymać się z własnej pracy. Przyznanie świadczeń z tego tytułu może mieć charakter zarówno krótkoterminowy, długoterminowy jak i dożywotni.
Wysokość składek na ubezpieczenie społeczne odprowadzanych z wynagrodzenia pracownika wynosi 13,71%. Składają się na to składki:
– emerytalne w wysokości 9,76% podstawy wymiaru składek,
– rentowe w wysokości 1,5% podstawy wymiaru składek,
– chorobowe w wysokości 2,45% podstawy wymiaru składek.
Płacenie składek na ubezpieczenie zdrowotne ma na celu zapewnienie świadczenia zdrowotnego osobie ubezpieczonej, dzięki któremu będzie mogła ona korzystać z leczenia w przypadku choroby lub wypadku. Składki na ubezpieczenia zdrowotne, podobnie jak społeczne pobierane są z wynagrodzenia pracownika i wynoszą 9% podstawy wymiaru składki, z czego 7,75% podstawy wymiaru składki można odliczyć od podatku dochodowego. Warto również dodać, że składki poza samym pracownikiem płaci na niego również pracodawca. Składają się na to:
– składki emerytalne wynoszące 9,76%
– składki rentowe wynoszące 6,5 %
– składki wypadkowe wynoszące 1,67%
– składki na Fundusz Pracy (FP) wynoszący 2,45%
– składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) wynoszący 0,10%.
Wysokość opłacanych przez nas i pracodawcę składek na ubezpieczenia emerytalne oraz czas ich opłacania mają znaczący wpływ na wysokość emerytury jaką w przyszłości otrzymamy. Innym istotnym czynnikiem jest również wiek przejścia na emeryturę, bowiem im dłużej będziemy aktywni zawodowo, tym wyższe będą nasze świadczenia emerytalne.
