Wyznaczając cele przedsiębiorstwa warto zastanowić się nad tym, co tak naprawdę chcemy osiągnąć. W ich skonkretyzowaniu i skuteczniejszym sformułowaniu pomóc może metoda SMART. Jest to proste narzędzie, składające się z kilku głównych elementów, wspomagające określenie drogi, którą chcemy podążać.
Czym jest metoda SMART?
Metoda SMART sprawdzi się nie tylko w przedsiębiorstwie, ale i w codziennym życiu. Wspomaga ona prawidłowe definiowanie celów w przedsiębiorstwie i życiu prywatnym, dzięki czemu zwiększa się szansa na ich osiągnięcie. Wyznaczanie celów zgodnie z tą zasadą wymaga dokładnego przeanalizowania wszystkich czynników, mogących mieć wpływ na końcowy sukces. Nazwa tej metody złożona jest z akronimu, pochodzącego od pięciu angielskich słów.
Specyficzny
Specyficzny (ang. Specific) oznacza, że wyznaczony przez nas cel musi być jasno i konkretnie sformułowany, by jego zrozumienie nie sprawiało trudności i nie pozostawiało miejsca na zbędną interpretację. Cel musi dokładnie określać, co chcemy zrobić i w jaki sposób tego dokonać. Prawidłowo sformułowany cel, według zasady Specific, powinien pozwalać nam go sobie wyobrazić i zmierzyć. Usprawni to dalszą pracę nad pozostałymi aspektami zgodnie z metodą SMART i pozwoli opisać go za pomocą konkretnych liczb i wielkości – w taki sposób, by bez problemu można było śledzić postępy jego realizacji.
Mierzalny
Mierzalny (Measurable) – cel musi być sformułowany tak, by można było w sposób liczbowy wyrazić stopień jego realizacji oraz jednoznacznie określić, czy został osiągnięty. Dzięki temu, że nasz cel będzie mierzalny, w prosty sposób będziemy mogli sprawdzić ile nam jeszcze brakuje do jego realizacji. Jeśli celem naszego przedsiębiorstwa będzie wzrost zysku z każdym kolejnym rokiem o 5% względem roku poprzedniego, w prosty sposób będziemy mogli wyliczyć wartość oczekiwanego zysku oraz określić procentowy stopień realizacji rocznego celu, np. po każdym kwartale.
Osiągalny
Osiągalny (Achievable) – postawiony przez nas cel powinien być możliwy do zrealizowania. Jeśli będzie on zbyt ambitny zaczniemy wywierać na sobie zbyt dużą presję, co negatywnie wpłynie na motywację do jego realizacji. Warto więc zastanowić się, czy jest on w ogóle możliwy do osiągnięcia, zanim podejmie się jego realizacji. Gdy celem postawionym przez przedsiębiorstwo jest wybudowanie nowej hali produkcyjnej w ciągu najbliższych pięciu lat, warto zastanowić się, czy posiada się odpowiednie środki finansowe. Po dogłębnej analizie można nieco zmodyfikować poszczególne elementy celu, dostosowując je do aktualnych możliwości. W tym przypadku można np. wydłużyć okres realizacji i zredukować koszt budowy, zmniejszając wielkość budowanej hali.
Istotny
Istotny (Relevant) – cel powinien posłużyć jako możliwość dalszego rozwoju i mieć istotną wartość dla tych, którzy będą go realizowali, by utożsamiali się z nim i poczuli za niego odpowiedzialność. Ważne jest również, aby każda osoba zaangażowana w jego wykonanie była w pełni przekonana o słuszności i pozytywnym efekcie końcowym. Pozwoli to zwiększyć motywację i chęci do pracy, co jest niezbędne do osiągnięcia założonego planu.
Terminowy
Terminowy (Time-bound) oznacza, że nasz cel musi mieć jasno określony czas, w jakim chcemy go osiągnąć. Ustalenie konkretnego terminu wykonania jest kluczowe z punktu widzenia mobilizacji do pracy. Ściśle określona data początku i zakończenia realizacji celu, a także jego poszczególnych etapów pozwala nam na prostsze określenie postępów, ale też wywiera na nas dodatkową presję i zwiększa motywację. Wyznaczenie sztywnych ram czasowych pozwoli również uniknąć odkładania realizacji poszczególnych zadań na później.
Czym jest metoda SMARTER?
Klasyczna metoda SMART rozwinięta została o dwa dodatkowe elementy. Pozwalają one jeszcze lepiej określić cele, tak by ich realizacja przebiegała w prostszy i bardziej klarowny sposób.
Ekscytujący
Ekscytujący (Exciting) – oznacza to, że nasz cel powinien być dla nas atrakcyjny i wywoływać duże zainteresowanie. Jego realizacja powinna sprawiać przyjemność, a efekt końcowy zrobić ogromne wrażenie na każdej osobie zaangażowanej w dany projekt.
Zapisany
Zapisany (Recorder) – cel powinien zostać zapisany, tak by był czymś namacalnym. Pozwoli to również na komfort sprawdzenia jego założeń w dosłownie każdej chwili. Będzie to szczególnie przydatne w spornych lub niejasnych sytuacjach. Pozwoli to również na osiągnięcie dodatkowej motywacji i chęci do działania.
